کمک هزینه تحقیق و توسعه - پورتال توانمند سازی
چرایی، فرایند، شرایط و ملاحظات کمک‌هزینه تحقیق و توسعه
چرا «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه»؟
یکی از الزامات توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان، انجام فعالیت‌های تحقیقاتی (موسوم به تحقیق و توسعه) با هدف توسعه فناوری است. اما این نوع فعالیت‌ها هزینه‌های چشمگیری دارد و با ریسک‌های مختلفی نیز همراه است. بنابراین در اغلب کشورها، نهادهای دولتی و عمومی، با کمک‌های بلاعوض از این نوع فعالیت‌ها حمایت می‌کنند. از این رو، صندوق نوآوری و شکوفایی نیز با هدف حمایت از فعالیت‌های تحقیق و توسعه و تقویت بنیه توسعه فناوری شرکت‌های دانش‌بنیان، خدمت جدیدی با عنوان «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه» را به شرکت‌های دانش‌بنیان عرضه می‌کند و در قالب این خدمت، بخشی از هزینه فعالیت‌های تحقیق و توسعه را به طور بلاعوض به شرکت‌های دانش‌بنیان اعطا می نماید.
فهرست مطالب
- برنامه‌های کمک هزینه تحقیق و توسعه
- شرایط «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه»
- شرایط «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه» برای شتابدهندههای دانش‌بنیان
- فرآیند دریافت «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه»
- سوالات متداول
- فهرست فرخوان‌های گرنت
- ثبت نام در سامانه غزال
- راه‌های ارتباطی
برنامه‌های کمک هزینه تحقیق و توسعه
الف: حمایت از تحقیقات تقاضا محور (نیاز فناورانه)
این رویکرد مبتنی بر اعلام نیاز شرکت یا شتابدهنده دانش‌بنیان است که با هدف اکتساب فناوری و با همکاری پژوهشگران و گروه‌های تحقیقاتی خارج از شرکت متقاضی انجام می‌شود.
ب:حمایت از تحقیقات عرضه محور (طرح پژوهشی)
این رویکرد مبتنی بر ارائه ایده فناورانه توسط پژوهشگران و گروه‌های تحقیقاتی است که با درنظرگرفتن اولویت‌های علم و فناوری کشور در اسناد فرادستی و فناوری‌های آینده‌نگر در حوزه‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، واقعیت گسترش یافته((AR, MR, VR, AV، تولید افزایشی(چاپگر سه بعدی و نظیر آن)، کلان دیتا، فناوری‌های همگرا، هوشمندسازی حمل و نقل، کشت بافت، سلول‌های بنیادی و ژن درمانی پذیرش شده و در چارچوب همکاری فناورانه با شتاب‌دهنده‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان اجرا می‌شود.
شرایط «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه»
- شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند فعالیت‌های تحقیقاتی (تحقیق و توسعه) را در داخل شرکت خود و با تکیه بر نیروی انسانی خود انجام دهند، یا آن را برون‌سپاری کنند و از همکاری پژوهشگران و فناوران بیرونی بهره‌مند شوند. اما کمک‌هزینه تحقیق و توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی، صرفاً در صورتی به شرکت‌های دانش‌بنیان تعلق می‌گیرد که قصد داشته باشند فعالیت‌های تحقیق و توسعه را در قالب یک «توافق همکاری» به پژوهشگران و فناوران بیرونی و دانشگاهی برون‌سپاری کنند. به عبارت دیگر، این خدمت شامل شرکت‌های دانشبنیانی که قصد دارند فعالیت تحقیق و توسعه را در داخل خود شرکت و با تکیه بر نیروی انسانی خود انجام دهند، نمی‌شود. پس به بیان دیگر، شرکت‌های دانشبنیانی می‌توانند از این حمایت بلاعوض صندوق بهره‌مند شوند که یک «نیاز تحقیقاتی» متناسب با کسب‌وکار خود داشته باشند و بخواهند اجرای تحقیق را به پژوهشگر یا پژوهشگرانی خارج از شرکت خود بسپارند.
- به منظور کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان «متقاضی تحقیق» برای شناسایی بهترین افراد یا تیم‌های تحقیقاتی، صندوق نوآوری و شکوفایی نیازهای تحقیقاتی شرکت‌های دانش‌بنیان را برای مدت مشخص به فراخوان می‌‌گذارد. مجری تحقیق، پس از دریافت پروپوزال از سوی پژوهشگران و فناوران ، ارزیابی و انتخاب می‌شود.
- فعالیت‌های تحقیق و توسعه متنوع است و هزینه‌های مختلفی دارد، لیکن «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه» صندوق نوآوری و شکوفایی صرفاً هزینه‌های «نیروی انسانی»، «تامین مواد اولیه و اقلام مصرفی»، «و بعضا در موارد خاص تجهیز زیرساخت‌های فنی و آزمایشگاهی» و «برون‌سپاری خدمات» (مانند تصویربرداری) را شامل می‌شود و هزینه‌های دیگری مانند سربار و استهلاک را در بر نمی‌گیرد. ضمناً هزینه نیروی انسانی باید حداقل 40 درصد کل هزینه طرح باشد که عمدتا به دانشجویان تحصیلات تکمیلی و پسا دکتری تخصیص می یابد.
- سقف کمک‌هزینه تحقیق و توسعه به ازای هر شرکت دانش‌بنیان، سالانه 300 میلیون تومان است که به صورت مرحله‌ای و متناسب با پیشرفت طرح پرداخت می‌گردد.
- پرداخت سهم حمایتی صندوق در کمک‌هزینه تحقیق و توسعه، مستلزم عقد یک توافق‌نامه 3جانبه مابین صندوق، شرکت دانش‌بنیان به عنوان «متقاضی تحقیق» و فرد یا تیم تحقیقاتی به عنوان «مجری تحقیق» است.
- مدت اجرای طرح حداکثر 24 ماه است و در صورت تصویب کمیته تخصصی تا 12 ماه قابل افزایش است.
- سهم حمایتی صندوق در هر طرح تحقیقاتی حداکثر 70 درصد هزینه‌های طرح است و در مورد طرحهای مربوط به فناوری‌های آینده، تا 90 درصد هزینه طرح قابل افزایش است. حوزه‌های فناوری آینده عبارت است ازعلوم شناختی، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، واقعیت گسترش‌یافته (AR,MR, VR, AV)، تولید افزایشی (چاپگر سه بعدی و نظیر آن)، کلان دیتا، فنآوری‌های همگرا، هوشمندسازی حمل و نقل، کشت بافت، سلول‌های بنیادی و ژن‌درمانی. تعیین دقیق سهم حمایتی صندوق در فرایند ارزیابی درخواست شرکت دانش‌بنیان انجام می‌شود.
- حمایت از بیش از یک طرح تحقیقاتی در یک شرکت دانش‌بنیان منوط به این است که طرح قبلی حداقل 80 درصد پیشرفت داشته باشد و مبلغ دریافتی هر شرکت در هر سال بیش از 300 میلیون تومان نشود.
شرایط «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه» برای شتابدهندههای دانش‌بنیان
- شتابدهندههای دانش‌بنیان (مورد تایید کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان) نیز می‌توانند مانند سایر شرکت‌های دانش‌بنیان از کمک‌هزینه تحقیق و توسعه بهره‌مند شوند.
- برای این منظور، شتابدهندههای دانش‌بنیان باید درخواست خود را در سامانه غزال صندوق ثبت کنند. این درخواست، به معنای اعلام نیاز برای جذب و عقد قرارداد شتابدهی با یک استارت‌آپ یا هسته فناور برای توسعه فناوری است.
- استارت‌آپ یا هسته فناور مورد نظر باید در فرایند فراخوان صندوق نوآوری به عنوان «مجری تحقیق» وارد شود و شامل قراردادهای شتابدهی گذشته یا جاری شتابدهندههای دانش‌بنیان نمی‌شود.
- سهم شتاب‌دهنده‌ها در مالکیت فکری نتایج اجرای طرح و قرارداد شتابدهی نمی‌تواند بیش از 35 درصد باشد.
- هر شتابدهنده در هر سال حداکثر تا 5 کمک هزینه دریافت نماید.
فرآیند دریافت «کمک‌هزینه تحقیق و توسعه»
- ثبت درخواست در سامانه غزال (بخش توانمندسازی و کمک)
- ثبت درخواست شرکت دانش بنیان در بخش نیاز فناورانه شرکت دانش بنیان و یا ارائه طرح پژوهشی محققین در بخش ثبت طرح پژوهشی
- ارزیابی درخواست ها
- انتخاب مجری طرح تحقیقاتی یا متقاضی طرح پژوهشی با انتشار فراخوان توسط صندوق
- امضای توافق‌نامه 3جانبه بین شرکت دانش‌بنیان، مجری طرح تحقیقاتی و صندوق
- انجام فعالیت‌های پژوهشی توسط مجری با راهبری صندوق
- اعلام خاتمه طرح، انتقال دستاوردها به شرکت دانش‌بنیان و برگزاری همایش پایانی
سوالات متداول
- آیا شرکت‌های غیردانش‌بنیان نیز می‌توانند از کمک‌هزینه تحقیق و توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی بهره‌مند شوند؟
پاسخ: خیر، شرکت‌های غیردانش‌بنیان، اعم از شرکت‌های فناور (به معنای شرکت‌های مستقر در پارک‌ها و مراکز رشد)، شرکت‌های خلاق (مورد تایید دبیرخانه برنامه توسعه زیست بوم شرکت‌های خلاق معاونت علمی)، شرکت‌های نوآفر (به معنای استارت‌آپ‌های مورد تایید سازمان فناوری اطلاعات) و ... نمی‌توانند از این خدمت صندوق بهره‌مند شوند.
منظور از شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌هایی هستند که به تایید کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان رسیده‌اند. لذا پیشنهاد می شود شرکت های مذکور در فرآیند ارزیابی و اخذ رتبه دانش بنیانی قرار گیرند.
- آیا شرکت‌هایی که قبلاً دانش‌بنیان بوده و اعتبار دانشبنیانی آن‌ها به پایان رسیده و تمدید نشده است، می‌توانند برای دریافت کمک‌هزینه تحقیق و توسعه اقدام کنند؟
پاسخ: خیر، شرکت‌ها تنها در زمانی که اعتبار دانشبنیانی آن‌ها منقضی نشده است می‌توانند برای استفاده از این خدمت اقدام کنند.
- آیا شرکت دانش‌بنیان متقاضی می‌تواند مجری تحقیق (اعم از یک یا چند پژوهشگر، فناور، دانشجو یا عضو هیات علمی) را برای اجرای تحقیق به صندوق معرفی نماید؟
پاسخ: بله. در سامانه غزال صندوق نوآوری و شکوفایی امکان معرفی افراد یا تیم‌های تحقیقاتی مستعد توسط شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد. اما پروپزال ارسالی این افراد یا تیم‌ها همراه با پروپوزال‌های دریافتی از سایر افراد یا تیم‌ها ارزیابی می‌شود. اجرای طرح تحقیقاتی به فرد یا تیمی سپرده خواهد شد که بیشترین امتیاز نسبت به سایر پیشنهاددهندگان را دریافت کرده باشد.
- آیا دانشجویان، اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی، پژوهشگران و فناوران مستقل، مخترعان و سایر افراد حقیقی می‌توانند برای دریافت این خدمات در سایت یا سامانه غزال صندوق ثبت نام کنند؟
پاسخ: این افراد صرفاً می‌توانند با مطالعه درخواست پیشنهادیه (RFP) یا همان نیازهای تحقیقاتی شرکت‌های دانش‌بنیان که در سایت و سامانه غزال صندوق نوآوری و شکوفایی منتشر می‌شود، نسبت به تدوین و ارسال پروپوزال اقدام کنند. https://ghazal.inif.ir/grant
- آیا کمک‌هزینه تحقیق و توسعه شامل قراردادهای تحقیقاتی قبلی یا جاری شرکت‌های دانش‌بنیان می‌شود؟
پاسخ: خیر.
- مالکیت فکری و امکان بهره‌برداری اقتصادی از نتایج طرحهای تحقیقاتی چگونه بین شرکت‌های دانش‌بنیان (به عنوان متقاضی تحقیق) و فناوران و پژوهشگران (به عنوان مجری تحقیق) تقسیم می‌شود؟
پاسخ: شرکت دانش‌بنیان (متقاضی تحقیق) مالک اصلی دستاوردهای طرح خواهد بود مگر آنکه به درخواست خود بخشی از مالکیت فکری را به فناور/پژوهشگر (مجری تحقیق) هنگام انعقاد توافق‌نامه 3جانبه با حضور صندوق اعطا کند. شتابدهنده دانش بنیان می تواند بین 10 تا 35 درصد سهم از مالکیت فکری دستاورد طرح های خود را داشته باشد.
- در صورت نیاز به مشاوره تلفنی با کارشناسان صندوق در زمینه کمک‌هزینه طرح تحقیقاتی باید با چه کسی تماس گرفت؟
پاسخ: میز خدمت صندوق نوآوری و شکوفایی، (42170000-021) در ساعات اداری پاسخگوی سوالات شما در خصوص کمک‌هزینه تحقیق و توسعه هستند.
- شرکت دانش‌بنیان برای درخواست کمک‌هزینه تحقیق و توسعه باید به کجا مراجعه کند؟
پاسخ: نیازی به مراجعه حضوری وجود ندارد. کافی است شرکت دانش‌بنیان درخواست خود را در سامانه غزال صندوق نوآوری و شکوفایی ثبت نماید.
- سقف میزان کمک هزینه تحقیق و توسعه برای شرکت‌های دانش‌بنیان بر چه اساسی تعیین می‌شود؟
پاسخ: میزان کمک هزینه تحقیق و توسعه قابل ارائه به شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس طرح پیشنهادی, ظرفیت فنی, بازار، اقتصادی و مالی طرح تعیین می‌گردد و سقف آن 300 میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
- آیا نوع شرکت دانش‌بنیان (نوپا و تولیدی، نوع 1 و 2) تفاوتی در بهره‌مندی از کمک‌هزینه تحقیق و توسعه ایجاد می‌کند؟
پاسخ: خیر.
- آیا نوع شخصیت حقوقی شرکت دانش‌بنیان (سهامی خاص، سهامی عام یا ...) تاثیری در تفاوتی در بهره‌مندی از کمک‌هزینه تحقیق و توسعه ایجاد می‌کند؟
پاسخ: خیر.
- تخصیص کمک‌هزینه تحقیق و توسعه در طی اجرای طرح تحقیقاتی چگونه خواهد بود؟
پاسخ: تزریق منابع مالی همراه با پیشرفت طرح انجام خواهد شد.
- زمان‌بندی ارزیابی درخواست شرکت‌های دانش‌بنیان برای بهرمندی کمک هزینه تحقیق و توسعه چگونه است؟
پاسخ: هدف صندوق ارائه پاسخ در کمترین زمان ممکن است. مهمترین شاخص در تسریع فرایند ارزیابی، کیفیت و دقت اطلاعات ارائه شده و تعاملی است که شرکت دانش‌بنیان با صندوق انجام می‌دهد.
- گستره و عمق نظارت صندوق بر توافق نامه های کمک هزینه تحقیق و توسعه تا چه میزان است؟
پاسخ: نظارت طرحهای مذکور با در نظر گرفتن ریسک‌های زمانی، مالی و ذاتی تحقیق و توسعه به شکل راهبری هوشمندانه بوده و صندوق با استفاده از خبرگان و متخصصین مرتبط با موضوع سازوکار و تیم راهبری را تعیین و مستقر خواهد نمود. تخصیص اعتبار ولو در شرایط عدم پیشرفت فیزیکی با تایید کمیته راهبری میسر است.
فهرست فراخوان های گرنت
ثبت نام در سامانه غزال
شبکه کارگزاران
راه‌های ارتباطی
نام کارشناس:سرکار خانم پیش‌بین
نام کارشناس:جناب آقای رضا یزدان پناه
کانال اطلاع‌رسانی خدمات توانمندسازی:tavanmandsazi@
شبکه کارگزاران
راه‌های ارتباطی
نام کارشناس:سرکار خانم پیش‌بین
نام کارشناس:جناب آقای رضا یزدان پناه
کانال اطلاع‌رسانی خدمات توانمندسازی:tavanmandsazi@